Klaar voor een denkoefening?
Beeld je in dat je met een groot cruiseschip afdrijft naar een onbewoond, vruchtbaar eiland. 3.000 mensen aan boord, een mix van nationaliteiten, talen, achtergronden… Na weken speuren, staakt de buitenwereld de zoektochten. Je staat er alleen voor. Hoe bouw je een werkende gemeenschap op?
‘How to build a state?’
De basispeilers van elke staat zijn leiderschap, solidariteit (bvb via het innen van belastingen) en ordehandhaving. Het moet duidelijk zijn wie de lakens uitdeelt, de orde moet gehandhaafd worden en er moet een solidariteitsmechanisme bestaan (voor ouderen, zieken, gekwetsten…).
Bij zwakke en gefaalde staten (Afghanistan, Haïti, Irak, Mali…) ontbreekt deze basis. Ze vormen dan ook een mondiale bedreiging, denk maar aan de aanslagen van 9/11 die de wereld veranderden.
België
België is geen failed state. De basisconcepten van leiderschap via verkiezingen, solidariteit via de sociale zekerheid en ordehandhaving via politie en justitie lijken in ons land ingevuld. Toch kampt België al jaren met ernstige tekortkomingen.
De twee achillespezen van het België blijven de democratische vertegenwoordiging en ordehandhaving, vooral via Justitie.
Democratie
Door de pariteit in de regering heb je een oververtegenwoordigd Franstalig landsgedeelte in een federale regering die de laatste 20 jaar vaak dan ook nog eens stoelt op een minderheid in Vlaanderen en een overgrote meerderheid in Wallonië. En via allerhande grondwettelijke grendels zit het Belgisch systeem zelf vast. Dit democratisch deficit zorgt voor onvrede en een gevoel van onrechtvaardigheid.
Justitie
Ook al zijn er veel goede werken binnen justitie toch blijven de gerechtelijke achterstand, de immense procedureslagen en -tijd en de strafuitvoering al decennialang ferm knagen aan het geloof in onze Belgische Justitie. De nieuwe minister Vincent Van Quickenborne ging het allemaal oplossen maar op de vlotte #TeamJustitie en wat communicatiepraatjes na, ogen de resultaten mager.
Coronakorting
Zo beloofde de man van de Kafkameter om alle gevangenisstraffen eindelijk uit te voeren. In België worden gevangenisstraffen onder de twee jaar immers niet uitgevoerd.
Wel, na 18 maanden Q op justitie is er nog niets veranderd. Of toch wel, alle opgelegde gevangenisstraffen tot 10 jaar werden collectief ingekort. Met zes maanden. ‘Vervroegde invrijheidstelling COVID-19’, noemt dat. Dit werd recent zelfs verlengd, tot 2025! In plaats van een strengere justitie, krijgen we een nog laksere.
Komt van uitstel afstel?
Daarnaast wordt de ambitie om korte gevangenisstraffen onder de zes maanden uit te voeren, volledig losgelaten en is er voor de uitvoering van straffen tussen 6 maanden en twee jaar opnieuw uitstel gevraagd en dit tot september 2023. Dit is nu al de vijfde keer dat het wordt uitgesteld. Pijnlijk.
Een land dat met een knoert van een democratisch deficit kampt en de orde niet handhaaft omdat ze de opgelegde straffen niet uitvoert, schiet te kort. België mag dan wel geen failed state zijn, het is een verzwakte staat.
Een fundamentele hervorming in 2024 dringt zich op.
PS: ‘How to build a state?’ Is de centrale vraag in het boek van Francis Fukuyama over State-building in de 21ste eeuw. Aanrader.
Theo tuurt naar Vlaanderen en de wereld 
Draai niet zo om de realiteit heen: BE is al failed state sedert 1830! Is kwalijke vaststelling maar eromheen geraakt u niet. Alle elementen om als “failed state” beschouwd te worden zijn aanwezig! De krakkemikkige “democratie” – hoe pover en ondoeltreffend oogt de INdirecte “inspraak” van het Volk? Hoe schabouwelijk blijken(!) het Feder. beleid én beheer. Bedenk hoe ondemocratisch het hele staatsbestel blijkt met de opgedrongen institutionele “grendels” die Vlaanderen monddood maken, eigenlijk alle macht ontnemen. Prof Hendrik Vuye vertelde er ons alles over.
Tuurlijk, is BE een schoolvb v.e. failed state. U erkent dit om begrijpelijke politieke redenen niet maar tss. de lijnen leest de attente burger wél uw weerzin voor het abjecte feder. staatsbestel. (Dominique Viaene)